Amerika Birleşik Devletleri’nde Eğitim

Amerika Birleşik Devletleri, günümüzde dünya çapında birçok öğrencinin özellikle yüksek öğrenim görmek için tercih ettiği ülkelerin başında gelmektedir. Merkezi New York şehrinde bulunan Uluslararası Eğitim Enstitüsü’nün (Institute of International Education-IIE) her yıl ABD’de okuyan uluslararası öğrenci sayısını yayınladığı Open Doors raporuna göre 2014-2015 akademik yılında toplam 974.926 uluslararası öğrenci ABD’deki üniversitelerde eğitim görmektedir. Türkiye’den ABD’ye giden öğrenci sayısı 10.724’tür ve ülkemiz bu öğrenci sayısı ile ABD’de okuyan uluslararası öğrenci sıralamasında dünyada 13. sırada, Avrupa ülkeleri arasında ise 2. sırada yer almaktadır.

ABD’de sayıca çok fazla yüksek öğrenim kurumu bulunmaktadır. Bu kurumlar, öğrencilerine sundukları imkânlar, kaynaklar ve öğretim kadrolarının kalitesiyle bilinmektedirler. Bu kurumların kaliteli olmasının en önemli nedenlerinden biri eğitim müfredatını ve niteliğini denetleyen bölgesel akreditasyon kuruluşları ile bir bağımsız akreditasyon kurumunun olmasıdır. ABD’deki yüksek öğrenim sisteminin yapısı nedeniyle, her biri farklı coğrafi bölgelerdeki okullar bu kurumlar vasıtasıyla denetlenerek eğitim standartlarının sürekliliği sağlanmaktadır. ABD’de yüksek öğrenim görmek isteyen öğrencilerin üniversitelerini belirlerken üniversitenin akreditasyonunu da mutlaka kontrol etmeleri gerekir. Bunun için www.chea.org web sitesini kullanabilirler.

ABD’deki üniversitelerin en önemli özelliklerinden biri öğrencilere ders seçimi konusunda esneklik sağlamasıdır. Ayrıca, bazı üniversiteler öğrencilere kendi okullarında verilmeyen bir dersi çevredeki bir üniversiteden alma imkânını da sağlayabilir.

ABD’deki eğitimlerine liseden sonra Türkiye’deki meslek yüksekokulları gibi iki yıl eğitim veren okullarda (Community College veya Junior College) başlayan öğrenciler, iki yılı tamamladıktan sonra dört yıllık bir üniversiteye geçiş yapabilmektedirler. Bu sisteme 2+2 transfer sistemi adı verilmektedir ve bu sistem, son yıllarda hem Amerikalı hem de uluslararası öğrenciler arasında tercih edilmektedir, çünkü bu sistemle öğrenciler eğitimlerinin ilk iki yılını daha uygun bir ücret ödeyerek tamamlamaktadırlar.

ABD’deki tüm yüksek öğrenim kurumlarının bir eğitim ücreti vardır. Genel olarak eyalet üniversitelerinin ücretleri bulundukları eyaletin bütçesinden destek aldıkları için özel üniversitelere göre daha düşüktür, ancak bu üniversitelerin de burs imkanları sınırlıdır. Uluslararası bir öğrenci için okul ve yaşam masrafları okuldan okula ve eyaletten eyalete değişmekle birlikte ortalama $20.000 – $80.000 civarındadır.  Lisans düzeyinde eğitim görmek isteyen öğrencilere okullar genellikle başarı (merit based) ya da ihtiyaç (need based) bursları verirler. Bu bursların kapsamı kurumların bütçesine göre değişiklik göstermektedir. Bazen eğitim ve yaşam masraflarının hepsini karşılayan burslar verilirken bazen de belirli bir oranda verilebilir. Bu bursların yanı sıra, bir de spor bursları veren okullar bulunur, ancak spor bursu alabilmeniz için burs kapsamına giren spor dallarından birinde profesyonel sporcu olmanız ve ulusal ve/veya uluslararası başarılarınızın olması gerekir. Lisanüstü düzeyde eğitim görecek öğrenciler ise genellikle asistanlık alabilmektedir. Asistanlıklar daha çok doktora seviyesinde verilmektedir. Üniversitede asistan olabilmek için başvuru yaptığınız alanda çalışmalar yapan akademisyenler ile önceden yazışma yapmak önemli olacaktır.    

ABD’de üniversite (lisans) ya da lisansüstü (yüksek lisans/doktora) eğitimi görmek istiyorsanız hazırlamanız gereken bazı evraklar ve girmeniz gereken sınavlar olacaktır. Bu yüzden, başvuru hazırlıklarınıza ABD’de eğitime başlamayı düşündüğünüz akademik yıldan önceki yıl, yaklaşık 12-18 ay öncesinden, başlamanız gerekir. Birçok Amerikan üniversitesinin Güz dönemine yönelik başvuru dönemi Kasım-Aralık-Ocak aylarında sona erer. Başvurusunu daha geç kapatan ya da yıl boyu başvuru kabul eden (rolling admissions) üniversiteler de vardır, ancak özellikle burs alabilmek için erken başvuru yapılmasını tavsiye ederiz.

Başvuru için hazırlanması gereken evraklar ve girilmesi sınavlar ise şu şekildedir:

• Başvuru Formu

• Kişisel Kompozisyon / Niyet Mektubu

• Referans Mektupları

• TOEFL ya da IELTS Sınav Sonucu

• SAT ya da ACT Sınav Sonucu (lisans programlarına başvuru için)

• GRE ya da GMAT Sınav Sonucu (lisansüstü programlara başvuru için)

• Resmi not dökümleri

• Öğrenci Belgesi ya da diploma onaylı fotokopisi

• Portfolyo (Tasarım, Mimarlık vb. bölümlere başvurularda)

• Özgeçmiş

Kişisel kompozisyon ya da niyet mektubu olarak geçen yazılar genellikle otobiyografik yazılır ama bazı okullar farklı konularda kompozisyon isteyebilirler. Bu yüzden, başvuru yapacağınız okulların web sitelerini dikkatli bir şekilde incelemeniz gerekir.

Referans mektuplarını ise sizi akademik ya da profesyonel olarak iyi tanıyan ve hakkınızda olumlu ve detaylı bilgi verebilecek öğretmenlerinizden ve akademisyenlerden almanız gerekir. Referans mektuplarınızı alacağınız kişilerin ünvanlarından çok başvuru yaptığınız alanda çalışmalarının olması önemlidir.

SAT sınavı hakkında detaylı bilgiye www.collegeboard.org web sitesinden, ACT sınavı hakkında detaylı bilgiye www.act.org web sitesinden, GRE ve TOEFL sınavları hakkında detaylı bilgiye www.ets.org web sitesinden ve GMAT sınavı hakkında detaylı bilgiye www.mba.com web sitesinden ulaşabilirsiniz. Bu sınavlardan alınacak puanlar önemli olmakla birlikte ABD’deki üniversiteler öğrenci seçerken sadece bu sınav sonuçlarını dikkate almamaktadırlar. Öğrencinin, eğitim hayatı boyunca akademik hayat dışında kendini kişisel olarak geliştirdiği sosyal faaliyetlere katılması ve topluma duyarlılık/sosyal sorumluluk projeleri içinde yer alması da önemlidir.